راهبردی ترین اهداف دولت فخیمه روسیه  به عنوان اولین حامی قدرتمند فرقه‌ی بهائیت در این اقدام را میتوان به دو بخش عمده  مورد بحث قرار داد . اولاً: دولت روسیه تزاری بدنبال تسلط بیشتر بر اتاق فکر و ترویج بهائیت بود . ثانیاً: تفکر بهائیت می توانست بافت عقیدتی و البته سنتی مستعمرات جدید روسیه که از ایران جدا کرده بود را تغییر دهد.

تشکیلات بهائیت اخیراً مستندی پیرامون ساخت اولین مشرق الاذکار بهائی در شهر عشق‌آباد، به نمایش درآورد. از این‌رو مناسب دیدیم تا اهداف ساخت این مشرق الاذکار را مورد بررسی قرار دهیم.
اول: همان‌گونه که منابع تاریخی بدان اذعان دارند، اولین حامی قدرتمند بهائیت، دولت روس بوده است. دولت روس با هدف ایجاد چنددستگی میان شیعیان ایران، به ایجاد و پرورش فرقه‌ی ضالّه‌ی بهائیت متوسل شد و برای تسلط بیشتر بر آن، اولین مرکز و اتاق فکر این فرقه را در مستعمرات خود تأسیس نمود: «مأمورین روسیه با تأسیس این مشرق الاذکار قانون بهائیان را خارج از ایران و تحت حمایت اهداف روس به وجود آورده و از آن‌ جا به عنوان تهدید و تحریکی برای مقابله با  نفوذ تفکر اسلامی و عقیده شیعی در ایران بهره گیرند و به همین جهت، ابوالفضل گلپایگانی (از مبلّغان بهائی) دستور می‌دهد که برای عظمت امپراتور روسیه دست به دعا بردارند».[تاریخ جامع بهائیت، صص 301-300]
دوم: از طرف دیگر با توجه به این‌که دولت وقت روس (به عنوان یکی از دشمنان درجه‌ی یک اسلام)، بسیاری از شهرهای ایران را به تصرف خود درآورده بود؛ در پی آن بود تا ترکیب جمعیتی این شهرها را بر هم زده و شیعیان را در اقلیّت قرار دهد.[ر.ک: بهائی‌گری، صص 48-46] از این رو شهرهایی چون بخارا، سمرقند، عشق‌آباد، تاشکند و مَرو جولانگاه و مأمنی برای بهائیان قرار گرفت.

اساسا در تمام دنیا رژیمهائی حاکم که نیاز به ابزاری اعتقادی برای مقابله با جریانات مخالف خود را داشتنند اجازه دادند فرقه ضاله بهائیت در آن کشورها از پتانسیل مشرق الاذکارها حتی به بهانه کمترین پیروان برای تبلیغ تفکر و اعتقادات بهائی  بهره ببرد . چنانکه میبینیم .  فرقه بهائیت چندین مشرق الاذکار را در نقاط مختلف احداث نمود . آخرین مشرق الاذکار مهر ماه سال 95 در حومه شهر سانتیاگو در کشور شیلی به بهره برداری رسید. و از تیر سال 94  ساخت مشرق الذکار کامبوج در منطقه باتامبانگ شروع شده که در حال ساخت و آماده سازی میباشد.  

پی‌نوشت:
بهرام افراسیابی، تاریخ جامع بهائیت، صص 301-300.
احمد کسروی، بهائی‌گری، تهران: بنگاه مطبوعاتی فرخی، 1344، صص 48-46.